بهترین جاهای دیدنی اصفهان | راهنمای سفر به اصفهان

 جاهای دیدنی اصفهان به قدری متنوع هستند که حتی اگر چندین هفته هم در این شهر بمانید باز هم تعدادی از آنها از دستتان در می روند! اصفهان یکی از شهر های تاریخی ایران است که به واسطه بناهای تاریخی و فرهنگی بسیار زیادی که دارد مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار می گیرد طوری که می توان آن را محبوب ترین شهر توریستی ایران نام برد. فراوان بودن جاهای دیدنی اصفهان به این دلیل است که در دوره های مختلف مورد توجه پادشاهان مختلف و پایتخت ایران بوده است. ما در این مقاله با معرفی معروف ترین جاهای دیدنی اصفهان، سعی کرده ایم شما را تا حدی با آنها آشنا کنیم

میدان نقش جهان اصفهان 

یدان نقش جهان یکی از بزرگترین و زیباترین میدان‌های جهان است. این میدان با ۵۰۷ متر طول و ۱۵۸ متر عرض، چهار اثر تاریخی اصفهان را اعم از مسجد شیخ لطف‌الله، مسجد امام، سر در بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو، در خود جای داده است. دورتادور میدان نقش جهان ۲۰۰ حجره‌ دو طبقه دارد و گردشگران هم برای بازدید از این میدان و هم برای خرید، به آن مراجعه می‌کنند. زمانی که صفویان اصفهان را به‌عنوان پایتخت انتخاب کردند، میدان نقش جهان احداث شد. در این هنگام مسجد امام، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر بازار قیصریه نیز ساخته شدند. در آن دوره در میدان نقش جهان مسابقات و بازی‌هایی مانند چوگان و قاپوق‌اندازی برگزار می‌شد. سان و رژه‌ سربازان و سپاهیان هم در این میدان انجام می‌شد. در دوره قاجار قسمت‌هایی از این میدان در اثر بی‌توجهی تخریب شد؛ اما در دوره پهلوی و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کار مرمت روی قسمت‌های تخریب‌شده انجام گرفت. میدان نقش جهان در هشتم بهمن ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. همچنین این میدان در اردیبهشت ۱۳۵۸ و جزء نخستین آثار ایرانی میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسیده‌است..  با اصرار شهرداری بر ادامه کار، یونسکو در سال ۲۰۰۲ بازرسانی را برای بازدید از محل به اصفهان فرستاد. بازرسان یونسکو اعلام کردند «میدان نقش جهان را نمی‌توان منفرد و مجزا از اطراف آن دید.» این کارشناسان افزودند «خط آسمانی و منظر تاریخی و فرهنگی میدان نقش جهان مخدوش شده و دولت ایران موظف است نسبت به تعدیل برج جهان‌نما اقدام کند.» بر همین اساس سازمان یونسکو تا فوریه ۲۰۰۴ به ایران مهلت داد تا نسبت به تعدیل ۴ طبقه از برج اقدام نماید.

عمارت عالی قاپو اصفهان 

کاخ عالی‌قاپو (نام اصلی آلاقاپو) ساختمانی است که در واقع در ورودی دولتخانه صفوی بوده و در ابتدا شکلی ساده داشته، به مرور زمان و در طول سلطنت شاه عباس طبقاتی به آن افزوده شدند و در زمان شاه عباس دوم ایوان ستوندار به آن افزوده شد. این بنا در ضلع غربی میدان نقش جهان و روبروی مسجد شیخ لطف‌الله واقع شده‌است. ارتفاع آن ۴۸ متر است و ۶ طبقه دارد که با راه‌پله‌های مارپیچ می‌توان به آنها رسید. آنچه باعث گردیده‌است عالی‌قاپو در زمره آثار باشکوه و بسیار نفیس عصر صفوی قرار گیرد، مینیاتورهایی است که کار هنرمند معروف عصر صفوی رضا عباسی است و همچنین گچبری‌های آخرین طبقه کاخ عالی قاپو که تالار آن «اتاق موسیقی» یا «اتاق صوت» نیز نامیده می‌شود. شاه عباس از ایوان عالی‌قاپو چوگان‌ها و نمایش‌ها را در میدان نقش جهان تماشا می‌کرده همچنین در عالی‌قاپو به امور مملکت می‌پرداخته و قانون‌های لازم را صادر می‌کرده. از دیگر کاربرد این کاخ می‌توان به پذیرایی از مهمانان ویژه شاه اشاره کرد.

مسجد امام اصفهان

مسجد امام که به نام‌های مسجد جامع عباسی، مسجد سلطانی و مسجد شاه نیز شهرت دارد، یکی از مساجد میدان نقش جهان است که در دوران صفوی ساخته شد. این اثر از بناهای مهم معماری اسلامی ایران به‌ شمار می‌رود و از مشهورترین جاهای دیدنی اصفهان محسوب می‌شود. مسجد امام شاهکاری جاویدان از معماری در قرن یازدهم هجری است و در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره¬ ثبت ۱۰۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. مسجد امام مهم‌ترین مسجد دوره صفویه در شهر اصفهان به شمار می‌رود و چه از نظر عظمت بنا و چه از نظر کثرت تزیینات از اهمیت زیادی برخوردار است. ساخت مسجد به فرمان شاه عباس اول در سال ۱۰۲۰ هجری قمری و چهارمین سال سلطنت به‌منظور زیباسازی میدان آغاز شد. در سال ۱۰۲۵ هجری قمری، در حالی که هنوز مشغول پی‌ریزی قسمت‌های دیگر مسجد بودند، سردر نفیس کاشیکاری معرق آن را به اتمام رسانیدند. این مسجد نمونه‌ای ارزشمند از هنر کاشی‌کاری و حجاری ایران در قرن یازدهم است. تاریخ‌های ثبت شده در مسجد که شامل سال ۱۰۷۷ هجری قمری یعنی آخرین سال سلطنت شاه عباس دوم و ۱۰۷۸ هجری یعنی اولین سال سلطنت شاه سلیمان و نیز سال ۱۰۹۵ هجری قمری می‌شود، نشان می‌دهد اتمام تزیینات و الحاقات مسجد، در دوره‌¬ جانشینان شاه عباس اول صورت گرفته است.

مسجد شیخ لطف الله اصفهان 

مسجد شیخ لطف الله که در میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد، در ۱۵ دی سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است و با معماری، کاشی‌کاری و تزیینات فوق‌العاده، زیباترین و بهترین جلوه‌های هنر دوره صفوی را به نمایش می‌گذارد. این بنای باشکوه که از جاهای دیدنی اصفهان محسوب می‌شود، قرن‌ها است که روبه‌روی عمارت عالی قاپو و ضلع شرقی میدان نقش جهان خودنمایی می‌کند و نگاه هر گردشگر داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند.

استاد محمدرضا اصفهانی یکی از مشهورترین معماران عصر صفوی بود که توانست سبک معماری اصفهانی را به زیبایی هرچه تمام‌تر در این محل اجرا کند. طبق اعلام خبرگزاری اسپوتنیک، این اثر هنری به‌عنوان یکی از هفت عجایب ناشناخته و برترین سازه‌های دیدنی جهان به شمار می‌رود.

مسجد شیخ‌ لطف‌ الله تفاوت‌های زیادی با سایر مساجد ایرانی دارد؛ به‌طوری که نه‌تنها مناره ندارد؛ بلکه در آن از حیاط چهار ایوانی هم خبری نیست که همین موضوع بر اختصاصی‌بودن مسجد شیخ لطف الله صحه می‌گذارد. نقشه این مسجد بسیار ماهرانه و حرفه‌ای و اندازه‌ها در تناسب کامل هستند و هیچ نقطه ضعفی در آن دیده نمی‌شود.

یکی از شاخصه‌هایی که در اکثر مساجد اصفهان وجود دارد، انعکاس هفت باره صدا است؛ موضوعی که در مسجد شیخ‌ لطف‌ الله نیز صدق می‌کند و جذابیتی دوچندان به ویژگی‌های بی‌بدیل آن می‌بخشد. کتیبه‌ها و خطوط داخل مسجد اثری هنرمندانه از دو خطاط عصر شاه عباس یعنی علیرضا عباسی و خوشنویس گمنام، باقر بنا هستند که زیبایی مضاعفی به این مسجد داده‌اند.

چهل ستون

باغ چهل‌ ستون سه در ورودی داشته که در قدیمی آن، رو به شرق قرار گرفته است. هنگام ورود به باغ از سردر اصلی آن، پس از طی مسافتی نه چندان زیاد، به استخر بزرگ جلوی عمارت و سپس به خود بنا خواهیم رسید. محور اصلی باغ، جهت حرکت را به کمک درختانی در دو سو به سمت کاخ اصلی نشان می‌دهد. باغ چهلستون دارای شیب بسیار کمی است که به جاری شدن آب در جوی‌ها کمک می‌کند.

آب باغ در گذشته از شاخه‌ای از مادی «فدن» تأمین می‌شده که پس از طی مسافتی از انتهای باغ وارد میدان نقش جهان می‌شد. در حال حاضر، آب باغ از چاهی عمیق تأمین می‌شود. پوشش گیاهی باغ چهل‌ستون در حال حاضر عبارت است از درختان کاج ایرانی، نارون، افرای سیاه، چنار و عرعر. در باغچه‌های اطراف کاخ، گل‌هایی فصلی کاشته شده که در جنوب باغ در گلخانه پرورش داده می‌شود. مساحت کاخ ۲۱۲۰ متر مربع و محل بنای عمارت یک متر از سطح باغ بلندتر است .

باغ چهل‌ستون در بستر شهری خود با دیوارهایی از محیط پیرامون خود مجزا شده و امروزه ارتباط آن با سایر عناصر شهری بسیار محدود است. ارتباط میان عناصر عمده شهری میدان نقش‌ جهان یا سایر بناهای عمومی تاریخی درگذشته وجود داشته که نمادی از ساختار شهری است؛ این ارتباط درونی به کمک فضاهای کوچک سرپوشیده میانی مانند ورودی‌ها و ملحقات ایجاد شده بود. 

مسجد جامع اصفهان( مسجد جمعه) 

مسجد جمعه اصفهان، از قدیمی‌ترین مجموعه معماری مذهبی در ایران است. قدیمی‌ترین بنای تاریخی اصفهان را باید مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان تلقی کرد. سیمای فعلی مسجد عمدتا مربوط به اقدامات دوره سلجوقی است، اما تعمیرات و الحاقات آن به دوره‌های بعد به‌خصوص عصر صفویان مربوط می‌شود. گرچه در کاوش‌های باستان‌شناسی آثاری متعلق به دوره آل‌بویه و قرن سوم هجری باز می‌گردد. در همین کاوش‌ها آثار قبل از اسلام نیز کشف شده است. مسجد جمعه اصفهان که به مسجد جامع عتیق نیز شهرت دارد، در میدان قیام، خیابان علامه مجلسی اصفهان واقع شده، به بیانی دیگر در بخش قدیمی اصفهان، ضلع باختری خیابان هاتف و انتهای بازار بزرگ واقع شده است. به‌طور کلی به همان اندازه که میدان نقش جهان و عمارات تاریخی اطراف آن یادآور معماری و هنر دوره صفوی است، مسجد جمعه و محلات پیرامون آن افسانه زندگی در عهد سلجوقیان و روزگار پیش از آن را بیان می‌کند.

منارجنبان اصفهان 

منارجنبان در اصل بنایی ست که بر روی قبر عارفی به نام عمو عبدالله کارلادانی ساخته شده که در قرن هشتم هجری (دوره سلطان محمد خدابنده الجایتو) زندگی می کرده است. سقف بنا به شکل گنبد ساخته شده و قبر این عارف دقیقا زیر گنبد سقف قرار دارد .

این بنا دو مناره ۱۷ متری دارد که ساختار و مهندسی به کار رفته در آن ها به گونه ای است که با تکان دادن یکی از مناره ها، مناره دیگر نیز تکان می خورد. جالب است بدانید که مناره های این بنا نازک و سبک هستند به همین دلیل لرزش مناره ها بسیار محسوس دیده می شود .

از تزیینات زیبای بنا می توان به کاشی های فیروزه ای طاق وروردی و مناره ها و ستاره های چهارپر اشاره کرد. در کل می توان گفت که معماری بنا به سبک معماری ایلخانان بسیار نزدیک است. منارجنبان از سال ۱۳۲۱ با شماره ۳۴۹ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد .

سبک معماری این سازه را می توان سبک مغولی دانست . اصلی ترین مسئله ای که در ساخت آن شاخص است، استفاده از پدیده ی فیزیکی تشدید است که آن را جذاب کرده است. علاوه بر این بعد از سالیان و قرن های لرزش، این بنا هنوز هم مثل قبل پا برجا است و فرو نریخته است

و دلیل آن هم وجود دو شیار عمیق در مناره هاست و با حرکت این مناره ها، دوشیار باعث می شوند تا ساختمان به راحتی حرکت کند و فرو نریزد. این بنا را مطمئنا می توان یکی از شاهکارهای معماری اسلامی دانست .

آتشگاه اصفهان 

یکی از ۳ اثر به جای مانده و قدیمی در استان اصفهان، آتشکده ی اصفهان است. آتشگاه اصفهان از جمله یادگاری های ایران باستان است که نسبتش را به دوران ساسانی داده اند. این بنای فاخر و قدیمی یکی از جاذبه های مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی است که به این استان سفر می کنندآتشکده ی زرتشیان اصفهان که امروزه به یک اثر بسیار تاریخی و جاذبه ی استان اصفهان تبدیل شده است در ۸ کیلومتری غربی استان اصفهان واقع شده است. در واقع ۲ کیلومتر بعد از منار جنبان، در سمت شمالی بزرگراه اصفهان به نجف آباد این آتشگاه قرار گرفته است. آتشگاه اصفهان در کوهی به همین نام قرار گرفته است و بسیار از مورخان این مکان تاریخی را از بزرگ ترین یادگارهای معماری و فرهنگ ایران باستان دانسته اند. دیواره های خشتی این بنا از ترکیب ملاط خاک رس و آب درست شده است و در قالب های دایره ای شکل گرفته اند. همانطور که بالاتر گفیتم این بنای تاریخی یکی از ۳ اثر قدیمی و به جای مانده از دوران باستان در استان اصفهان است. همچنیناز نظر وسعت، این بنا سومین اثر بزرگ و وسیع استان است. آتشگاه اصفهان یکی از ۷ آتشکده ی بزرگ در ایران است که در زمان پادشاهی قباد ساسانی ساخته شد. آتشگاه ساسانیان در سال ۱۳۳۰ در فهرست آثار ملی ایران به شماره ی ۳۳۰ ثبت ملی شد.

پل خواجو اصفهان 

در سال ۱۰۶۰ هجری قمری شاه عباس دوم دستور داد روی مخروبه‌های پل حسن بیگ که از دوران تیموری باقی مانده بود، پل جدیدی بسازند، که به دلیل نزدیک بودن به محله خواجو و احترام به خواجه‌های دوران صفوی این پل را خواجو نام گذاری کردند. همچنین بنایی در میانه پل به دستور شاه عباس ساخته شد که به عنوان محلی برای استراحت و تفریح شاه و درباریانش استفاده می‌شد. گاهی اوقات هم شاه و همراهیانش از آنجا مسابقات قایق رانی و… را تماشا می‌کردند. پل زیبای خواجو (پل بابا رکن الدین) یکی از بناهایی است که هر چه بیشتر به آن دقت کنید، بیشتر محو هوش بالای سازندگان طراح آن خواهید شد که چگونه چند صد سال پیش چنین طراحی و دقتی به کار برده و این شاهکار را خلق کرده‌اند. هر پیچ و تراشی که دیده می‌شود، علاوه بر حفظ ظاهر و زیبایی بنا، دقت منحصر به فردی در دل خود دارد که در کمال ظرافت تمام اصول مهندسی در آن رعایت شده است. به علاوه، در میانه پل ساختمانی وجود دارد به نام بیگلر بیگی که به عنوان اقامتگاهی موقتی برای استراحت شاه صفوی و خانواده‌اش ساخته شده بود. این پل یک اثر تاریخی است که اوج معماری پل فارسی را نشان می‌دهد و یکی از جالب‌ترین پل‌هایی است که وجود دارد… که در کل آن ضرب آهنگی از شرافت و عزت و ترکیبی از شادترین قوام، ابزار، زیبایی و تفریح و سرگرمی دیده می‌شود. 

کلیسای وانک اصفهان 

تا قبل از پایان قرن هفدهم میلادی شهر اصفهان، میزبان 6 کلیسا بود؛ در حالی که در منطقه جلفای نو (محله جلفای امروزی) 24 کلیسا وجود داشت و امروزه از آنها تنها 13 کلیسا باقی مانده است. هر کدام از این کلیساها ویژگی خاص خود را دارند اما در این میان کلیسای وانک همچون نگینی در جلفا می درخشد و شما را به درون دنیای خود می کشاند.

کلیسای جامع وانک یا آمنا پرکیچ، کلیسایی تاریخی است که به زمان شاه عباس دوم تعلق دارد. این کلیسا به عنوان مهم ترین کلیسای جلفای نو، مرکزی برای تربیت کشیش ها و خلیفه ها بوده و نقش یک حوزه علمیه مسیحی را داشته است. راهبان بسیاری در اینجا رشد کرده و پرورش یافته و به عالی ترین مقام های مذهبی رسیده اند. امروزه کلیسای وانک مرکز خلیفه گری و کانون ارتباط ارمنیان اصفهان و جنوب ایران با جهان است و نزد ارمنیان جایگاه ویژه و اهمیت بسیاری دارد.

آرامگاه صائب تبریزی اصفهان 

شاید برایتان جالب باشد که بدانید قبر صائب تا دوره پهلوی ناشناخته مانده بود، در واقع این مجموعه در اجاره یک تاجر عمده فروش میوه بود که از اداره اوقاف اصفهان اجاره شده بود. عباس بهشتیان، یکی از اصفهانی هایی که دغدغه میراث فرهنگی شهرش را داشت، نامه ای به روزنامه چهلستون اصفهان نوشت و از اداره اوقاف خواست اجاره باغ را از آن تاجر بگیرد و از استانداری هم درخواست بازسازی این محل را کرد. در نهایت این بنا با هزینه شهرداری، استانداری و کمک های مردمی و انجمن ملی میراث فرهنگی بازسازی و در مهر ماه ۱۳۴۷ افتتاح شد. نقشه بنا توسط استاد حسین معارفی اصفهانی طراحی شد و بعد از نظارت مهندس فروغی فرزند ذکاالملک فروغی ساخته شد. معماری این آرامگاه از معماری دوران صفویه الهام گرفته شده است. معماری این دوره حجم ها و توده های بزرگ را در مجاورت با هم و به زیبایی تمام قرار می دهد (برای تجسم این معماری کافی است چهارباغ اصفهان را به یاد بیاورید). ایوان آرامگاه صائب تبریزی با ده پله سنگی سراسری از زمین بالا می رود. روی سر ستون های این معماری قوس های جناغی قرار داده شده و زیر سقفش هم آینه کاری شطرنجی انجام گشته است.

حمام شیخ بهایی اصفهان 

حمام شیخ بهایی یکی از حمام‌های تاریخی و منحصربه‌فرد ایران و متعلق به دوره صفوی است که در اصفهان قرار دارد. این حمام به‌دلیل راز گرم شدن آب آن شهرت دارد. آب حمام همواره فقط با یک شمع گرم می‌شده است. طراحی و ساخت حمام را شیخ بهایی، حکیم و دانشمند نام‌دار ایرانی انجام داده بود. با وجود تحقیقات انجام‌شده، دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند به‌طور صددرصد به راز گرم شدن آب حمام، تنها با یک شمع پی ببرند و این موضوع همچنان به‌شکل یک راز باقی مانده است.

خزینه آب حمام تا اواسط دوره پهلوی، تنها با یک شمع گرم می‌شد؛ اما زمانی که برخی دانشمندان خارجی در تلاش بودند تا به نحوه کارکرد آن پی ببرند، بخشی از تاسیسات اصلی حمام را طی تحقیقات خود خراب کردند. در حال حاضر این حمام به موزه تبدیل شده است و گردشگران می‌توانند از آن بازدید کنند.

آکواریوم ناروژان اصفهان

تونل آکواریوم ناژوان اصفهان به‌عنوان اولین و بزرگ‌ترین تونل آکواریوم کشور به صورت مشارکتی با سرمایه گذار خارجی ارتفاع منهای ۶ متر و در مساحتی بالغ بر ۳ هزار و ۵۰۰ مترمربع در زیر زمین احداث شده است. این تونل ناژوان شامل ۳۳ آکواریوم است. گونه‌های مختلف آبزیان، ماهیان آب‌های شور و شیرین، ستاره‌های دریایی از پنج اقیانوس دنیا در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است.این مجموعه شامل ۳۳ آکواریوم پنج تا ده متری است و به صورت دنیای ۳۵ متری زیرآب، حجم ۱۰۸۰ مترمکعب آب را در خود جای می‌دهد و شهروندان می‌توانند در کنار و بالای سر خود زیباترین و کمیابترین گونه‌های دریایی را ببینند و بودن در فضای اقیانوس را تجربه کنند.