جاذبه های گردشگری استان خوزستان؛ معرفی سرزمین نخل های ایران

استان خوزستان یکی از باستانی ترین و تمدن خیزترین ناحیه های جهان بوده و جزو کهن ترین سرزمین های متمدن بشری به شمار می رود. آفتاب دل نشین، آب فراوان، خاک مرغوب و مردمانی سخت کوش سبب شده اند؛ این منطقه یکی از پرحاصل ترین نقاط ایران شده و لقب «زرخیز» را از آن خود نماید. از آن جا که جلگه  استان خوزستان دنباله بین النهرین است، خاک و آب و هوای این جلگه برای کشاورزی بسیار مناسب است و انواع محصولات در این خطه به عمل می آید. در دوران ماقبل تاریخ (دوره عیلامی ها) انواع و اقسام ظروف و کوزه های سفالی دراستان خوزستان ساخته شده و معادن سرشاری چون: نفت، گاز، نمک، گوگرد و... در این منطقه وجود دارد. استان خوزستان دربرگیرنده قدیمی ترین بنای ایران باستان است که با ابعاد حیرت انگیز خود؛ قابل مقایسه با اهرام مصراست. تنها رودخانه قابل کشتی رانی ایران؛ با جلوه های بالای جهانگردی دراین منطقه واقع شده است. در این مقاله با ما همراه باشید.

پل سفید اهواز

در دل اهواز، رودخانه کارون جریان دارد؛ رودخانه‌ای که بزرگ‌ترین و پرآب‌ترین رودخانه‌ کشور به شمار می‌آید و تنها رود قابل کشتیرانی ایران بوده است. در حاشیه این رود تمدن‌های بزرگی شکل گرفته‌اند. از زمانی که در کارون کشتیرانی می‌شد، چندین سال می‌گذرد. کارون از کوه‌های بختیاری سرچشمه می‌گیرد و آب آشامیدنی شهر را تامین می‌کند. رودخانه‌ کارون اهواز را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم کرده است؛ بخش‌هایی که به‌واسطه پل‌ها به‌ یک‌دیگر متصل می‌شوند. یکی از شناخته‌شده‌ترین آن‌ها، پل سفید است. این پل، نخستین پل معلق ایران به شمار می‌آید و در دوره رضاشاه پهلوی ساخته شده است. از دیگر نام‌های پل سفید می‌توان به پل هلالی و پل معلق اشاره کرد. این پل در سال ۱۳۷۸، با شماره ۲۴۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.پل سفید در گذشته برای عبور عابرپیاده، درشکه و ماشین مورد استفاده قرار می‌گرفت. اکنون مدت‌ها است که این پل برای عبور مردم و ماشین‌ها به‌صورت یک‌طرفه استفاده می‌شود.

دانشگاه سه ‌گوش اهواز

حدود یک قرن است که اهوازی‌ها ساختمان دانشگاه سه‌ گوش را در کرانه‌ کارون می‌بینند و درشکه‌ها، ماشین‌ها و چشم‌های بی‌تفاوت یا مشتاق از کنار آن می‌گذرند. اما شاید کمتر کسی بداند طی این سال‌ها چند بار نقش این بنای زیبا تغییر کرده است. این یادگار قدیمی هنوز و همچنان مانند نگینی بر انگشتر اهواز می‌درخشد. با توجه به ارزش تاریخی و معماری، دانشگاه سه گوش یکی از دیدنی های استان خوزستان به شمار می‌آید و با شماره ۲۴۹۷ در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

سرای معین التجار اهواز

سرای معین التجار بنایی تاریخی مربوط به دوره قاجاریان است که در اهواز قرار دارد. این بنا در گذشته به تاجر سرشناس اهوازی به نام «حاج محمد تقی معین التجار» تعلق داشت. دسترسی مناسب این خانه تاریخی به رودخانه کارون، بازار داد و ستد در این بنا را داغ می‌کرد و به همین دلیل خانه معین التجار از معروف‌ترین سراهای بازرگانی در زمان ناصرالدین شاه به شمار می‌رفت. متاسفانه این خانه تاریخی در سال ۱۳۷۴ شمسی دچار آتش سوزی گسترده شد و بخش‌هایی از آن آسیب جدی دیدند. بازدید از سرای معین التجار تا سال‌ها امکان‌پذیر نبود؛ اما در طول سال‌های اخیر درهای این عمارت به روی گردشگران باز شد.

خانه ماپار اهواز

خانه ماپار اهواز از زیباترین خانه‌های تاریخی خوزستان است. این خانه تاریخی در خیابان خوانساری این شهر قرار دارد و محیط سنتی آن بسیار باصفا است. قدمت خانه ماپار اهواز به دوره پهلوی نخست می‌رسد و صاحب آن یکی از معروف‌ترین تاجران خوزستان به نام «عبدالمجید ماپار» بوده است. معماری برجسته و تزیینات این بنای تاریخی در طول سالیان گذشته تغییر چندانی نکرده‌اند و این بنا شکل نخست خود را حفظ کرده است.خانه ماپار در حدود ۵۵۰ متر مربع مساحت دارد و از دو طبقه مجزا با یک زیرزمین تشکیل می‌شود. دو حیاط مجزا در اطراف ساختمان به چشم می‌خورند که در حال حاضر تنها از یکی از آن‌ها استفاده می‌شود. بخشی از این بنا در حال حاضر با حفظ جنبه ی تاریخی و گردشگری خود تبدیل به شربت خانه و رستوران شده است.

سازه‌ های آبی شوشتر

این مجموعه تاریخی از کم‌‌نظیرترین سازه های مهندسی جهان است که قدمت آن‌ به عصر ساسانیان می‌رسد و در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی، وصفی است که مادام دیولافوا از سازه‌های حیرت‌انگیز و اعجاب‌آوری که در شوشتر دیده است در سفرنامه خود آورده است. اغراق آمیز نخواهد بود اگر سازه های آبی شوشتر را یکی از عجایب جهان باستان بدانیم. این مجموعه از چنان عظمت و شگفتی برخوردار است که با دیدن آن، پی به نبوغ سازندگان آن خواهید برد.سازندگان سازه های آبی شوشتر از نبوغ و دانش فنی زیادی در زمینه مهندسی هیدرولیک برخوردار بوده‌اند و با مدیریت و کنترل آب، اقدام به بهره‌برداری صحیح و اصولی از منابع آبی کرده‌اند. آن‌ها با احداث سازه های آبی متعدد، انحراف و انتقال آب رودخانه کارون؛ کاملا هوشمندانه از آب نهایت استفاده را برده‌اند و از آن برای آشامیدن، آبیاری زمین‌های کشاورزی و صنعت استفاده‌ کرده‌اند.

پل شادروان (بند قیصر) شوشتر

پل شادروان اثری منحصربه‌فرد و متفاوت است.این پل تاریخی بنام‌های پل‌بند والرین یا بند قیصر نیز خوانده می‌شود. پل شادروان را سربازان و مهندسان رومی بنا کردند. آنان در ۲۶۰ میلادی همراه امپراتور روم والریانوس به اسارت شاپور اول درآمده بودند. پل شادروان و البته دیگر مجموعه‌های شوشتر به‌عنوان اولین سازه‌های صنعتی بشر، شهرت جهانی دارند. ساخت پل شادروان مایه توسط ملاط ساروج و سنگ لاشه شکل گرفته است. مزایای این ملاط که در بیشتر پل‌های تاریخی مورد استفاده قرار می‌گرفت، مقاومت بسیار بالای آن در برخورد آب به آن بود. در واقع برخورد آب با این ملاط استقامت آن را افزایش می‌داد.

زیگورات چغازنبیل شوش

اگر نام ایلامی‌ها را شنیده باشید و کمی با این تمدن باستانی و تاریخ آن آشنا باشید، پس حتما نام چغازنبیل نیز به گوشتان خورده است یا حتی آن را دیده‌اید. محوطه چغازنبیل در واقع یک شهر به‌جای مانده از دوره ایلامی است که ۱۰۰ هکتار وسعت دارد. زیگورات چغازنبیل یا معبد چغازنبیل بنایی مطبق، شگفت‌انگیز، شاخص و مهم‌ترین بنای باقی‌‌مانده از این شهر باستانی است. این شهر در نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد به دستور یکی از قدرتمند‌ترین پادشاهان ایلامی ساخته شد و در سال ۶۴۰ پیش از میلاد، به فرمان آشور بانی پال، پادشاه آشوری‌ها در جنگ با هومبان هالتاش، آخرین شاه ایلام ویران شد. چنانچه در کتیبه‌ای آمده است : من زیگورات شوش را که از آجرهایی با سنگ لاجورد لعاب شده بود، شکستم … معابد عیلام را با خاک یکسان کردم … شوش را تبدیل به یک ویرانه کردم … ندای انسانی و بانگ شادی به دست من از آن جا رخت بربست...

با توجه به اهمیت و ارزشمندی چغازنبیل، در دی‌ماه سال ۱۳۴۸ یک اثر ملی شناخته شد و در سال ۱۹۷۹ میلادی به‌عنوان نخستین میراث جهانی ایران در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسید.

قلعه شوش

قلعه شوش یادگاری از دوره قاجار در استان خوزستان است که تکه‌ای از چغازنبیل و کاخ داریوش را در خود به امانت محفوظ داشته است. این قلعه که از جاهای دیدنی شوش به شمار می‌آید، در نزدیکی بسیاری از جاذبه‌های تاریخی این شهر قرار دارد. قلعه شوش یا قلعه فرانسوی‌ها مکانی مناسب برای افراد علاقه‌مند به تاریخ و معماری تلفیقی ایرانی اروپایی است. در این قلعه می‌توانید چشم‌انداز زیبایی از شهر را تماشا کنید و ساعاتی را در دل قلعه‌ای غرق شوید که به نظر اثری باستانی است؛ اما در واقع کمی بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد. قلعه شوش در واقع در راستای حفاری‌های باستان‌شناسان در سایت تاریخی شوش ساخته شده است و به‌نوعی یادگاری از آن دوره محسوب می‌شود. در میان دیوارهای این قلعه آجرهای کتیبه مانندی با خط میخی به چشم می‌خورند که همگی از منطقه باستانی شوش به دست آمده‌اند؛ آجرهایی که از عوامل اصلی جذابیت این قلعه هستند.

تشکوه رامهرمز

از میان تعداد زیاد و گستره متنوع جاهای دیدنی استان خوزستان، تشکوه همیشه سوزان جذبه‌ای رمزآلود دارد. این کوه سوزان و آتشین از گذشته‌های دور تا به امروز در حال سوختن است و گردشگران بسیاری را، به‌خصوص هنگام شب به سوی خود جلب می‌کند.تپه‌های تشکوه صدها شعله رنگی آتش را در خود جای داده‌اند و چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کنند. این پدیده طبیعی فوق‌العاده که نمونه‌هایی دیگر از آن را در گوشه‌های دیگر جهان می‌توان دید، در فهرست آثار طبیعی ایران به ثبت رسیده است. تشکوه با آتش خاموشی‌ناپذیر خود، قرن‌ها است که می‌سوزد. این کوه که در منطقه زاگرس خوزستان قرار دارد، شب‌های زمستان گرمابخش محیط اطراف خود است. هنگام غروب و در دل سیاهی شب، شعله‌های رقصان تشکوه نگاه گردشگران را مجذوب خود می‌کنند. این پدیده اسرارآمیز در سال ۱۳۹۰، در فهرست آثار طبیعی ملی به ثبت رسید.

بازار ته لنجی آبادان

یکی از بهترین جاهای دیدنی آبادان برای خرید و غرق شدن در فرهنگ مردم بومی، بازار ته لنجی است. در این بازار هر کالایی یافت می‌شود، از لوازم آرایش و بهداشتی گرفته تا پتو و لباس و مواد غذایی. موسیقی‌های محلی که در این بازار نواخته می‌شوند، صدای موسیقی عربی و جملاتی که دست‌فروشان این بازار برای جذب مشتری می‌گویند، نیز می‌تواند برای شما جالب باشد.

رودخانه بهمنشیر آبادان

بهمن‌شیر نام کنونی یکی از شاخه‌های رود کارون در استان خوزستان است. رود کارون پس از رسیدن به شهر خرمشهر به دو شاخه تقسیم می‌شود، شاخه نخست به سوی اروندرود در مرز ایران و عراق رفته و پرآب‌ترین دهانه یا بهمن‌شیر، در امتداد اروندرود به خور بهمن‌شیر و سپس به خلیج فارس می ریزد. درازی رود بهمن‌شیر حدود ۹۰ کیلومتر، عرض آن ۶۰۰ متر و عمق آن حدود ۴ متر است. کناره‌های بهمن‌شیر از بخش‌های مهم خرماخیز خوزستان به شمار رفته، اما در کرانه باختری‌اش نسبت به کرانه خاوری، نخلستان‌های بیشتری وجود دارد.