ذکرهای مخصوص و اعمال طلایی ماه شعبان

در میان ماه های قمری، ماه رجب، ماه شعبان و رمضان جایگاهی ویژه دارند و درباره فضائل آن احادیث و روایات فراوانی وجود دارد. ماه شعبان بسیار شریف است چرا که در ابتدای این ماه ولادت امام حسین، علمدار دشت کربلا و امام سجاد قرار دارد و در نیمه آن حضرت مهدی منجی عالم بشریت به دنیا آمده است. همچنین ماه شعبان منسوب به پیامبر اکرم اسو و انجام برخی از اعمال در آن بسیار پر فضیلت می باشد. در ادامه این بخش از نمناک به اعمال ماه شعبان اشاره می شود.

اعمال ماه شعبان المعظم

تقرب جستن به پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)

بر اساس روایت اسلامی ماه شعبان، ماه حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) است (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ابن بابویه قمی، ص 59 )   و در نتیجه توسل و تقرب جستن به آن نور الهی، بسیار مفید و راهگشا خواهد بود. کسی که می خواهد از این ماه بهترین بهره ها را نصیب خویش سازد، توسل به صاحب این ماه را باید در رأس امور قرار دهد. از این رو از جمله اعمال مشترک این ماه صلوات بر حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) دانسته شده و مردمان را به مداومت بر این ذکر در ماه شعبان توصیه کرده اند. اگر می خو.اهید از این ماه بهترین بهره ها را نصیب خویش کنید به صاحب ماه شعبان توسل بجویید و بر حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله)بسیار صلوات بفرستید.

توبه و استغفار

توبه و بازگشت به سوی خدا روز و ساعت خاصی ندارد. هر زمان که انسان در جان خویش احساس ندامت کرده و ابراز پشیمانی خویش را به سوی پروردگارش برد توبه صورت گرفته است. در ماه شعبان بهترین دعاها و ذکرها استغفار است. کیفیت استغفار نیز چنین است که بگوید:

 "أستغفر الله و أسأله التوبة".

از خدا آمرزش و توبه می خواهم. (فضائل الأشهر الثلاثة، ص:56)

گفتن هفتاد مرتبه ذکر :أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی....

در ماه شعبان هر روز «هفتاد مرتبه» بخواند:أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ الَّذِی لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ الرَّحْمٰنُ الرَّحِیمُ الْحَیُّ الْقَیُّوْمُ وَأَتُوبُ إِلَیْهِ

آمرزش می خواهم از خدا که معبودی جز او نیست، بخشنده ی مهربان، زنده به خود، پاینده و به سوی او باز می گردم.

در روایتی از پیشوای هشتم شیعیان آمده است که اگر کسی در کل این ماه هفتاد مرتبه استغفار نماید خداوند تمامی گناهان وی را می بخشاید ولو آنکه به اندازۀ ستارگان آسمان باشد!! (فضائل الأشهر الثلاثة، ص:44)

صدقه دادن

عمل دیگری که در این ماه سفارش شده صدقه دادن و کمک به نیازمندان است ، اگرچه به اندازه نصف دانه خرمایی باشد. خداوند بدن صدقه دهنده را بر آتش جهنم حرام گرداند.

امام صادق علیه السلام فرمودند:

مَنْ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ فِی شَعْبَانَ رَبَّاهَا اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ لَهُ کَمَا یُرَبِّی أَحَدُکُمْ فَصِیلَهُ حَتَّی یُوَافِیَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ قَدْ صَارَتْ لَهُ مِثْلُ أُحُد.

هر کس در ماه شعبان صدقه دهد، خداوند آن صدقه را رشد دهد، همچنان که یکی از شما شتر تازه متولد شده ای را تربیت می کند تا آن که در روز قیامت به صدقه دهنده برسد در حالتی که به اندازه کوه اُحُد شده باشد. ( وسایل‌ الشیعه:ج 10، ص 509 ؛ امالی شیخ صدوق:ص 628 )

روزه

روزه مستحبّی در این ماه ثواب فراوانی دارد تا جایی که پیامبر می فرمایند:شعبان ماه من است هر کس یک روز از این ماه را روزه بدارد بهشت بر او واجب می شود، و در برخی احادیث از شعبان به سید و سرور ماهها تعبیر شده است. (وسائل الشیعه ،ج 8، ص 98. )

در روایتی از حضرت صادق(ع) گزارش شده که هنگامی ماه شعبان فرا می رسید، پدرم امام سجادع اصحاب و یاران خود را جمع می کرد و چنین می فرمود:ای اصحاب من، می دانید این چه ماهی است؟ این ماه شعبان است و حضرت رسول ص می فرمود:

شعبان ماه من است پس روزه بدارید برای دوستی و محبت پیامبر خود و برای تقرّب و نزدیک شدن به پروردگار، به حق آن خدایی که جان علی بن الحسین به دست قدرت اوست، سوگند یاد می کنم که از پدرم حسین بن علی ع شنیدم که او نیز از پدرش امیرالمؤمنین ع شنیده است که می فرماید:هر کس روزه بدارد ماه شعبان را برای محبّت پیامبرص و تقرّب به سوی خدا، خدا او را دوست دارد و او را به کرامت و بزرگواری خود در قیامت نزدیک گرداند و بهشت را بر او واجب نماید.

از صفوان جمال روایت شده که می گفت امام صادق(ع) به من فرمود وادار کن کسانی را که در اطراف تو هستند به روزه ماه شعبان. گفتم فدایتان شوم. مگر در فضیلت آن چیزی می بینید فرمودند:بلی به درستی که رسول خدا ص هرگاه می دید هلال ماه شعبان را، امر می فرمود به منادی که در مدینه ندا می کرد:ای اهل مدینه من از جانب خداوند به سوی شما مبعوث شدم آگاه باشید که شعبان ماه من است. پس خدا رحمت کند کسی را که مرا بر ماه من یاری کند یعنی روزه بدارد. ( بحارالانوار، ج 94 و 79 باب 56. )

از امام صادق روایت است که امیرالمؤمنین ع فرمود:ما فاتنی صوم شعبان مذ سمعت منادی رسول اللّه ص ینادی تلی شعبان فلن یفوتنی ایّام حیاتی صوم شعبان ان شاء اللّه روزه ماه شعبان از من فوت نشد از زمانی که شنیدم منادی رسول خدا ص فریاد میکرد. بنابراین هرگز روزه ماه شعبان از من در ایام زندگانی ام فوت نخواهد شد.اگر خدا بخواهد. ( المراقبات، ص 173. )

روزه

روزه مستحبّی در این ماه ثواب فراوانی دارد تا جایی که پیامبر می فرمایند:شعبان ماه من است هر کس یک روز از این ماه را روزه بدارد بهشت بر او واجب می شود، و در برخی احادیث از شعبان به سید و سرور ماهها تعبیر شده است. (وسائل الشیعه ،ج 8، ص 98. )

در روایتی از حضرت صادق(ع) گزارش شده که هنگامی ماه شعبان فرا می رسید، پدرم امام سجادع اصحاب و یاران خود را جمع می کرد و چنین می فرمود:ای اصحاب من، می دانید این چه ماهی است؟ این ماه شعبان است و حضرت رسول ص می فرمود:

شعبان ماه من است پس روزه بدارید برای دوستی و محبت پیامبر خود و برای تقرّب و نزدیک شدن به پروردگار، به حق آن خدایی که جان علی بن الحسین به دست قدرت اوست، سوگند یاد می کنم که از پدرم حسین بن علی ع شنیدم که او نیز از پدرش امیرالمؤمنین ع شنیده است که می فرماید:هر کس روزه بدارد ماه شعبان را برای محبّت پیامبرص و تقرّب به سوی خدا، خدا او را دوست دارد و او را به کرامت و بزرگواری خود در قیامت نزدیک گرداند و بهشت را بر او واجب نماید.

از صفوان جمال روایت شده که می گفت امام صادق(ع) به من فرمود وادار کن کسانی را که در اطراف تو هستند به روزه ماه شعبان. گفتم فدایتان شوم. مگر در فضیلت آن چیزی می بینید فرمودند:بلی به درستی که رسول خدا ص هرگاه می دید هلال ماه شعبان را، امر می فرمود به منادی که در مدینه ندا می کرد:ای اهل مدینه من از جانب خداوند به سوی شما مبعوث شدم آگاه باشید که شعبان ماه من است. پس خدا رحمت کند کسی را که مرا بر ماه من یاری کند یعنی روزه بدارد. ( بحارالانوار، ج 94 و 79 باب 56. )

از امام صادق روایت است که امیرالمؤمنین ع فرمود:ما فاتنی صوم شعبان مذ سمعت منادی رسول اللّه ص ینادی تلی شعبان فلن یفوتنی ایّام حیاتی صوم شعبان ان شاء اللّه روزه ماه شعبان از من فوت نشد از زمانی که شنیدم منادی رسول خدا ص فریاد میکرد. بنابراین هرگز روزه ماه شعبان از من در ایام زندگانی ام فوت نخواهد شد.اگر خدا بخواهد. ( المراقبات، ص 173. )